بررسی امکان‌پذیری تحقق اهداف کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای از طریق تولید برق از منابع تجدیدپذیر در ایران

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 دکترا تخصصی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران

2 گروه انرژی های نو و محیط زیست-دانشکده علوم و فنون نوین-دانشگاه تهران

3 گروه سیستم های انرژی-دانشکده علوم و فنون نوین-دانشگاه تهران

چکیده

از گازهای گلخانه‌ای به عنوان اصلی‌ترین عامل تغییرات اقلیم و گرمایش جهانی نام ‌برده می‌شود. با توجه به افزایش تقاضای انرژی در جهان و از سویی اتخاذ سیاست‌ها و برنامه‌های مختلف کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی به عنوان یکی از عوامل انتشار دهنده گازهای گلخانه‌ای، توجه به انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر جهت مقابله با تغییرات اقلیم در اولویت قرار گرفته است. ایران اهداف کاهش 4 و 12 درصدی در میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای خود بر اساس دو سناریوی غیر مشروط و مشروط جهت مشارکت در برنامه جهانی کاهش گازهای گلخانه‌ای در افق 2030 اعلام نموده است. با توجه به سهم بالای انتشار بخش نیروگاهی و پتانسیل‌های کشور در منابع تجدیدپذیر، در این تحقیق سناریوهای مختلفی به منظور بکارگیری ظرفیت‌های انرژی‌های تجدیدپذیر کشور تا سال 1409 جهت تامین تقاضای برق کشور مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بررسی سناریوها نشان دهنده آن است که با توسعه ظرفیت تولید برق خورشیدی، بادی و زمین‌گرمایی به ترتیب و به میزان 20000، 10000 و 7500 مگاوات، کاهش انتشاری برابر با تعهدات کشور در توافقنامه پاریس محقق خواهد شد. این مهم بیانگر آن است که با وجود ظرفیت‌های بالقوه در زمینه منابع تجدیدپذیر در کشور، می‌توان با اتخاذ سیاست‌های مناسب تشویقی جهت توسعه تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر، علاوه بر کاهش انتشار دی‌اکسیدکربن به اهدافی از قبیل کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی در بخش تولید انرژی و امکان استفاده از آنها در سایر بخش‌های با ارزش افزوده بالاتر و یا صادرات آنها مبادرت نمود.

کلیدواژه‌ها


[1]          BP Statistical Review of World Energy , Accessed 10 July 2018;https://www.bp.com/content/dam/bp/en/corporate/pdf/energy-economics/statistical-review/bp-stats-review-2018-full-report.pdf.
[2]       Kyoto Protocol, Accessed 29 December 1997  https://unfccc.int/resource/docs/publications/08_unfccc_kp_ref_manual.pdf.
[3]       Renewable  energy  policy  network  for  the  21st  century  (REN21),  Renewables 2016: global status report, REN21 secretariat, France, 2017.
[4]          https://www.thebalance.com/crude-oil-prices-trends-and-impact-on-the-economy-and-you-3305738(Last visited on 2018 - 09 - 11).
[5]          ترازنامه انرژی، وزارت نیرو، معاونت برق و انرژی، دفتر برنامه‌ریزی کلان برق و انرژی،1394.
[6]          د. منظور و ع. رحیمی، اولویت­بندی نیروگاه­های تولید برق در ایران با استفاده از مدل­های تصمیم‌گیری چند شاخصه، پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، سال چهارم، شماره 14، 1394.
[7]          ح. صادقی، م. نوری­شیرازی و ک. بیابانی خامنه، کاظم، نقش تولید برق از منابع تجدیدپذیر در کاهش گازهای گلخانه­ای: یک رویکرد اقتصادسنجی، نشریه انرژی ایران، دوره 17، شماره 3، 1393.
[8]          ع. شریفی، غ. کیانی، ر. خوش اخلاق و م.م. باقری تودشکی، ارزیابی جایگزینی انرژی‌های تجدیدپذیر به‌جای سوخت‌های فسیلی در ایران: رهیافت کنترل بهینه، فصلنامه تحقیقات مدل سازی اقتصادی، شماره 11، 1392.
[9]          م. خودی و س.م.ج. موسوی، سیدمحمدجواد، ارزیابی چرخه عمر (LCA) فناوری­های تولید برق با رویکرد کاهش انتشار گازهای گلخانه­ای، هفتمین همایش ملی انرژی، تهران، 1388.
[10]      Zhao, G. Guerrero, J. Jiang, K. Chen, S., Energy modelling towards low carbon development of Beijing in 2030, Energy, No. 121, pp: 107 – 113, 2017.
[11]      Nelson, T.; Orton, F, Climate  and  electricity  policy  integration:  Is  the  South Australian electricity  market  the  canary  in  the  coalmine?, The  Electricity  Journal, NO.29, pp. 1-7, 2016.
[12]      Kaivo-oja, J.; Vehmas, J.; Luukkanen, J., Trend analysis of energy and climate policy environment:  comparative electricity production and consumption benchmark analyses of China, Euro area, European Union, and United States”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, NO.60, pp. 464-474, 2016.
[13]      Kouloumpis, V.; Stamford, L.; Azapagic, A., ecarbonizing electricity supply: Is climate change mitigation going to be carried out at the expense of other environmental impacts?, Sustainable Production and Consumption, NO.1, pp. 1-21,2015.
[14]      Vidal – Amaro, J. Ostergaard, P. Sheinbaum – Pardo, C, Optimal energy mix for transitioning from fossil fuels to renewable energy sources – The case of the Mexican electricity system, Applied Energy, NO. 150, pp: 80–96, 2015.
[15]        Wenjia, C., Can Wang, Ke Wang, Ying Zhang, Jining Chen, Scenario analysis on CO2 emissions reduction potential in China’s electricity sector,  Energy Policy, NO. 35, pp. 6445–6456, 2017.
[16]        United Nations Framework Convention on Climate Change. http://unfccc.int/paris_agreement/items/9485.php, 2017.09.16
[17]        Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), Cambridge University Press, Cambridge, UK, and New York. USA, 2007.
[18]        تصویب‌نامه هیات وزیران درخصوص اقدامات مربوط به برنامه مشارکت ملی در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانه ای شماره۱۱۲۴۱۱/ت۵۲۵۱۳هـ مورخ ۲۶/۸/۱۳۹۴
[19]        EnergyPLAN Documentation Version13: https://energyplan.eu/wp-content/uploads/2017/11/documentation. pdf (Last visited on 2018 - 10 - 23).
 [20]      سازمان انرژی­های تجدیدپذیر و بهره­وری انرژی برق ایران (ساتبا)
[21]        ح. جنگ‌آور، بررسی ظرفیت‌های جایگزینی انرژی‌های تجدیدپذیر با سوخت‌های فسیلی در تولید برق ایران و چگونگی پاسخگویی به تعهدات محیط‌زیستی، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی، رساله دکتری، 1397.