ارزیابی نقش سرمایه گذاری در احداث نیروگاه خورشیدی (فتوولتائیک) بر توسعه پایدار (مطالعه موردی: شهرستان بروجرد)

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی، گرایش اقتصادسنجی و اقتصاد انرژی دانشگاه اصفهان و کارشناس آمار کشوری مرکز آمار ایران، تهران، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، اقتصاد انرژی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

به اعتقاد متخصصین اقتصاد انرژی، افزایش کارایی و بهره­گیری از منابع تجدیدپذیر انرژی به ویژه انرژی خورشیدی، موثرترین راه­حل برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار، تأمین منافع اقتصادی، افزایش امنیت انرژی و کاهش آلودگی زیست­محیطی می­باشد. در پژوهش حاضر به ارزیابی فنی و اقتصادی نقش سرمایه­گذاری در احداث نیروگاه خورشیدی (فتوولتائیک) بر توسعه پایدار شهرستان بروجرد با استفاده از روش اقتصاد مهندسی و روش تحلیل اقتصادی و نرم افزار RETScreen پرداخته شد. نتایج حاکی از آن است که نیروگاه فتوولتائیک یک مگاواتی مفروض، با دوره بازگشت سرمایه 3/4 سال، نرخ بازدهی داخلی 1/28 درصد، ارزش خالص فعلی 24/645 میلیارد ریال و نسبت منفعت به هزینه 8/9 دارای توجیه اقتصادی است. این نیروگاه 2197 مگاوات ساعت در سال برق تولید خواهد کرد (حدود 39/0 درصد از کل برق مورد نیاز شهرستان) و برای تأمین کل مصرف برق شهرستان بروجرد به 257 نیروگاه مشابه نیاز است. با احداث این نیروگاه کاهش انتشار سالیانه گازهای گلخانه­ای معادل با 2/3654 بشکه نفت خام مصرف نشده، است. همچنین این نیروگاه یک مگاواتی در هر سال 5/8 میلیارد ریال صرفه­جویی در مصرف سوخت­های فسیلی، آب و انتشار گازهای گلخانه­ای دارد. این مقدار معادل 7/11 درصد از هزینه­های اولیه احداث این نیروگاه است که علاوه بر فروش برق تولیدی، اثرات اجتماعی مثبت بر جامعه دارد. با تعمیم تقریبی این نیروگاه به نیروگاهی که کل مصرف شهرستان بروجرد را تأمین کند، در هر سال معادل 65/2195 میلیارد ریال در موارد فوق صرفه جویی می­شود. پیشنهاد می­شود دولت و وزارت نیرو با اعطای اعتبارات و تسهیلات لازم برای احداث نیروگاه­های خورشیدی (فتوولتائیک) با ظرفیت یک مگاوات، از پتانسیل­ها و ظرفیت­های خورشیدی موجود در این شهرستان حمایت کند. همچنین با انجام این کار در مصرف منابع انرژی فسیلی، آب و انتشار گازهای گلخانه­ای صرفه­جویی زیادی انجام می­شود و منافع نسل­های آینده حفظ و توسعه پایدار انرژی در این شهرستان تحقق می­یابد.

کلیدواژه‌ها


[1] UNISCO, (1997), Educating for a sustainable future, Thessanloniki: UNISCO/ The Government of Greece.
[2] Caisheng, W. and Nehrir M., (2008), “Power management of a stand-alone wind/photovoltaic/fuelcell energy system”, IEEE Trans, on Energy Conversion, 23.
[3] Bhattacharyya, S., (2012), “Review of alternative methodologies for analysing off-grid electricitysupply”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, (16), pp: 677– 694.
[4] Iodice, p., Dentice, M., d'Accadia, C,. and Cardone, M., (2016) “Energy, economic and environmentalperformance appraisal of a trigeneration power plant for a new district: Advantages of using a renewablefuel”, Applied Thermal Engineering, (95), pp: 330-338.
[5] سازمان انرژی­های نو ایران (1395)، ضرورت توسعه انرژی­های تجدیدپذیر در ایران، وزارت نیرو، تهران.
 [6]ثابت، ع و جنت، ش.، (1396)، "رزیابی روند مصرف انرژی از منظر توسعه پایدار در ایران"، دو فصلنامه رهیافت­های پژوهش اقتصادی، سال اول، شماره 1، صص 29-9.
 [7]امامی میبدی، ع.، جنگ­آور، ح.، نوراللهی، ی.، ستاری­فر، م. و خورسندی، م.، (1396)، "بررسی و تحلیل تأثیر توسعه انرژی­های تجدیدپذیر بر شاخص­های کلان اقتصادی"، فصل­نامه مطالعات راهبردی سیاست­گذاری عمومی، دوره 7، شماره 24، صص 158-137.
 [8]صادقی، ک.، سجودی، س. و احمدزاده دلجوان، ف.، (1396)، "تأثیر انرژی­های تجدیدپذیر بر رشد اقتصادی و کیفیت محیط زیست در ایران"، فصلنامه پژوهش­های سیاستگذاری و برنامه­ریزی انرژی، سال سوم، شماره 6، صص 202-171.
[9] Lesourd, J.B., (2001), “Solar Photovoltaic Systems: the Economics of a Renewable Energy Resource”, Environmental Modeling & Software, (16), pp:147-156.
[10] ساعدپناه، ب. و آخوندی، ع.، (1392)، "درآمدی بر تدوین نقشه راه نیروگاه خورشیدی در ایران"، دوفصلنامه توسعه و تکنولوژی صنعتی، شماره بیست و یکم، صص 106-87.
[11] Kalogirou, S. A., (2004), “Solar Thermal Collectors and Applications”, Prog Energy Combust Science, (30), pp: 231- 291.
[12] Li, J.F., and Hu, R.Q., (2006), “Sustainable Biomass Production for Energy in China”, Biomass and Bioenergy, (25), pp: 483– 499.
[13] پایتختی اسکویی، ع. و ناهیدی، م.، (1386)، "مالیات­های زیست محیطی (مالیاتهای سبز) مبانی نظری، تجربه­ها"، ششمین اقتصاد کشاورزی ایران، مشهد، انجمن اقتصاد کشاورزی ایران، دانشگاه فردوسی مشهد، https://www.civilica.com/Paper-IAEC06-IAEC06_120.html
[14] McMorran, R.T., and David, C.L., (1994), “Tax Policy and the Environment theory and Practice”, Fiscal Affairs Department, IMF.
[15] تاکی، م. و مردانی نجف آبادی، م.، (1398)، "ارزیابی فنی و اقتصادی احداث نیروگاه خورشیدی (فتوولتائیک) متصل به شبکه (مطالعه موردی: نیروگاه یک مگاواتی، شهرستان اهواز)"، فصل‌نامه علمی- ترویجی انرژی­های تجدیدپذیر و نو، سال ششم، شماره اول، صص 102-91.
[16] نجفی، ب.، (1396)، "مطالعهوبررسیسیستم­هایفتوولتائیکبرایتعیینمهم­ترینعواملمؤثردرجایابیبهینه نیروگاه­هایخورشیدیدرایران"، مجله نخبگان علوم و مهندسی، شماره پنجم، 72-56.
[17] مهدوی عادلی، م.ح. و خواجه نائینی، ر.، (1393)، "بررسی و ارزیابی مالی تولید برق با استفاده از انرژی خورشیدی در ایران"، دوفصلنامه اقتصاد پولی، مالی (دانش و توسعه سابق)، سال بیست و یکم، شماره 7، صص 125-105.
[18] حاتمی، م.، ناظمی، ع.، دولت آبادی، ا. و مصطفی پور، م.، (1393)، "ارزیابی اقتصادی استفاده از سیستم فتوولتائیک مستقل از شبکه در روستاها با شبیه سازی مونت کارلو (مطالعه موردی، تهران)"، فصلنامه راهبردهای توسعه روستایی، شماره 2، صص 33-19.
 [19]برهمتی، ن.، سمائی، ف.، اصغری، ج. و سمائی، ف.، (1390)، "امکان سنجی فنی و اقتصادی تأمین برق مورد نیاز روشنایی مسیر دانشگاه آزاد همدان با استفاده از سیستم­های فتوولتائیک"، اولین کنفرانس بین المللی رویکردهای نوین نگهداشت انرژی، پژوهشگاه نیرو، تهران.
[20] Asrari A., Ghasemi A. and Javidi, M., (2012), “Economic evaluation of hybrid renewable energysystems for rural electrification in iran a case study”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, (16), pp: 3123– 3130.
[21] اکبری، ز.، درگاهیان، ف. و هاشمی، م.ن.، (1398)، "پتانسیل انرژی خورشیدی و اطلس تابش در استان لرستان"، فصلنامه علمی ترویجی نشریه انرژی ایران، دوره 21، شماره 1، صص 98-75.
 [22]بهمنی، م. و بهرادمهر، ن.، (1395)، "ارزیابی اقتصادی استفاده از انرژی خورشیدی در روستاهای مناطق جنوبی ایران"، فصلنامه تحقیقات اقتصادی، دوره 51، شماره 2، صص 326-307.
 [23]بریمانی، م. و کعبی­نژادیان، ع.، (1393)، "انرژی­های تجدیدپذیر و توسعه پایدار در ایران"، دو فصلنامه علمی-تخصصی انرژی­های تجدیدپذیر و نو، سال اول، شماره 1، صص 6-1.
 [24]اسلاملوئیان، ک. و استادزاد، ع.ح.، (1391)، "تعیین سهم بهینه انرژی­های تجدیدپذیر در یک الگوی رشد پایدار: مورد ایران"، فصلنامه اقتصاد محیط زیست و انرژی، سال دوم، شماره 5، صص 48-1.
[25] آقایی، م.، رضاقلی­زاده، م. و عبدی، ی.، (1398)، "توسعه مالی و توسعه تکنولوژی انرژی­های تجدیدپذیر در بخش­های مختلف: کاربردی از الگوی پانل توبیت"، فصلنامه تحقیقات اقتصادی، دوره 54، شماره 2، صص 284-253.
[26] حداد، م. و مرتضوی، س.، (1395)، "برآورد هزینه­های سرمایه­گذاری انرژی­های بادی و فتوولتائیک در مراکز استان­های ایران"، فصل­نامه علمی- ترویجی انرژی­های تجدیدپذیر و نو، سال سوم، شماره دو، صص 64-57.
[27] عساکره، ع.، سلیمانی، م. و شیخ داوودی، م.ج.، (1395)، "پتانسیل تولید برق خورشیدی در راستای افزایش امنیت انرژی، مطالعه موردی شهرستان اهواز"، فصلنامه پژوهش­های سیاستگذاری و برنامه ریزی انرژی، شماره 4، صص 142-105.
[28] تهامی­پور، م.، عابدی، س.، کریمی بابا احمدی، ر. و ابراهیمی­زاده، م.، (1395)، "بررسی تأثیر ارنژی­های تجدیدپذیر بر سرانه رشد اقتصادی واقعی ایران"، پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، سال پنجم، شماره 19، صص77-53.
[29] شریفی، ع.، کیانی، غ. ، خوش اخلاق، ر. و باقری، م.م.، (1392)، "ارزیابی جایگزینی انرژی­های تجدیدپذیر به جای سوخت­های فسیلی در ایران، رهیافت کنترل بهینه"، فصلنامه تحقیقات مدل­سازی اقتصادی، سال سوم، شماره 11، صص 140-123.
[30] عباس پور، م.، حاجی سید میرزاحسینی، ع. و طاهری، ت.، (1390)، "ارزیابی فنی، اقتصادی و زیست محیطی نیروگاه­های خورشیدی به وسیله نرم افزار RETScreen با توجه به قانون هدفمندسازی یارانه­ها"، فصلنامه انسان و محیط زیست، شماره هیجدهم، صص 16-9.
[31] Ohlan, R., (2016), “Renewable and Non-Renewable Energy Consumption and Economic Growth in India”, Energy Sources, (11), pp: 1050-1054.
[32] Inglesi-Lotz, R., (2016), “The Impact of Renewable Energy Consumption to Economic Growth: A Panel Data Application”, Energy Economics, (53), pp: 58–63.
[33] Maji, I.K., (2015), “Does Clean Energy Contribute to Economic Growth?Evidence from Nigeria” Energy Reports, (1), PP: 145–150.
[34] Pao, H., Li, Y., (2014), “Clean energy, non-clean energy, and economic growth in the MISTcountries”, Energy Policy, (67), pp: 932–942.
[35] Apergis, N., Payne, J., (2011), “Renewable and Non-Renewable Energy Consumption-Growth Nexus: Evidence from a Panel Error Correction Model”. Energy Economics.
[36] زمردیان، س. و تحصیلدوست، م.، (1398)، "ظرفیت­ها، موانع و مشوق­های توسعه انرژی­های پاک در روستاهای ایران"، فصلنامه مسکن و محیط زیست، شماره 165، صص 32-17.
[37] رحمانی‌فر، ع.، (1390)، "بررسی فنی و اقتصادی استفاده از برق فتوولتائیک در صنایع نفتی با استفاده از نرم افزار RETScreen"، نشریه انرژی ایران، دوره چهاردهم، شماره 1،صص 10-1.
[38] تقوی، ل. و عباسپور، م.، (1392)، "جایگاه انرژی­های تجدیدپذیر جهت نیل به توسعه پایدار با محوریت اقتصاد سبز در جمهوری اسلامی ایران"، پنجمین کنفرانس انرژی­های تجدیدپذیر، پاک و کارآمد.
[39] خوش اخلاق، ر.، شریفی، ع. و کوچک زاده، م.، (1384)، "ارزیابی اقتصادی استفاده از انرژی خورشیدی در مقایسه با نیروگاه دیزلی"، فصلنامه پژوهش­های اقتصادی ایران، سال هفتم، شماره 24، صص 192-171.
[40] Dugoua, E., Liu, R., and Urpelainen, J., (2017),“Geographic and Socio-Economic Barriers to RuralElectrification: New Evidence from Indian Villages”,Energy Policy, (106), pp: 278–287.
[41] Zhang, M., and Su, B., (2016), “Assessing China’s Rural Household Energy Sustainable Development Using Improved Grouped Principal Component Method”, Energy, (113), pp: 509–514.