رتبه‌بندی احداث برترین مزارع نیروگاههای بادی و خورشیدی با استفاده از روش AHP با در نظر گرفتن شاخصهای مالی و اقتصادی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترا، مهندسی انرژی، دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ایران

2 کارشناسی ارشد، مهندسی صنایع، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

آلودگی‌های چند دهه اخیر در کشور ایران باعث تغییرات اقلیمی و مشکلات فراوانی در این سرزمین و دنیا شده است. افزایش فزاینده جمعیت، فرسایش شدید خاک، آثار منفی فرهنگی اجتماعی و سیاسی، اقتصادی فراوانی را دهه اخیر به همراه داشته است. با توجه به قرارگرفتن کشور ایران در منطقه خاورمیانه و فشارهای اقتصادی مبتنی بر نفت، توجه و تمرکز بر صنایع دیگری که نبض اقتصادی کشور را تغییر دهد، ضروریست. قدم گذاشتن در عرصه انرژی‌های نو امری حیاتی تلقی می‌شود. از آنجا که کشور ایران دستخوش آلودگی های زیست‌محیطی فراوان می‌باشد وهمچنین تخریب زیستگاهها و از بین رفتن شرایط کشاورزی در برخی مناطق کشور، مهاجرت و حاشیه‌نشینی را به همراه داشته است ناگزیر می بایست مسیر توسعه را به سمت انرژی های تجدید پذیر از جمله انرژی باد معطوف کرد. این پژوهش به دنبال رتبه بندی مناطقی درایران می باشد که پس از شناسایی در سالهای اخیر هنوز برای احداث نیروگاه های بادی و خورشیدی در آنها اقدامی صورت نپذیرفته است. پس از انتخاب اولیه مناطقی که طبق مرور تحقیقات صورت گرفته توسط خبرگان به کمک استخراج معیارهای همچون طول و عرض جغرافیایی، سرعت باد و ساعات آفتابی حداکثر انجام شد، اولویت بندی با یکی از روش‌های تصمی‌م‌گیری های چند معیاره AHP با وزن دهی بر اساس معیارهای احداث مزارع خورشیدی و بادی انجام پذیرفته ( معیارهایی همچون بازگشت سرمایه، تاثیرات سیاسی، اقتصادی، چگالی باد، زاویه تابش) پس از آن اولویت‌بندی در می‌ان برترین مناطق اعم از شهرستان نیمروز- هامون (سیستان)، بهبهان و شوشتر(خوزستان)، کرمان و یزد انجام می‌ پذیرد.

کلیدواژه‌ها


[1]     ز. صادقی، و ز. دلال‌باشی اصفهانی و ح. حری، اولویت‌بندی عوامل موثر بر مکان‌یابی نیروگاه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر (انرژی خورشیدی و انرژی باد) استان کرمان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند معیاره. فصلنامه پژوهش های سیاست گذاری وبرنامه ریزی انرژی.; ۱ (۲) :۹۳-۱۱۰ ، 1392.
[2]     H. Yousefi, A. Kasaeian, P. Ranjbaran, M H. Katouli, A Review of the Criteria for Locating of Solar Power Plants in Iran. Geospatial Engineering Journal; 8(2):25-38, 2017.
[3]    سازمان انرژی های تجدیدپذیر و بهره وری انرژی برق(ساتبا)،
[4]     استادی، و بختیار، و  معتمدی، و یزدانی، بررسی فنی- اقتصادی احداث نیروگاه بادی در شهرستان خواف، دومین کنفرانس ملی معماری و انرژی با رویکرد حفاظت محیط زیست و بهره گیری از انرژی های طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان، ۱۳۹۶.
[5]     Renewables Global Status Report Reterived from www.ren21 .net/ renewables/report‎
[6]     United Nation Climate Change. The 2015 Paris climate change conference. Reterived from https://unfccc.int/process /conferences/pastconferences/paris-climate-change-conference-november-2015/paris-agreement
[7]     ز. طاهری, و ع. ندیری و  ق. برزگری، بررسی فرونشست در دشت شبستر با استفاده ازGIS ، دومین کنفرانس ملی هیدرولوژی ایران، شهرکرد، دانشگاه شهرکرد- انجمن هیدرولوژی ایران، ۱۳۹۶.
[8]     The 2018 report of the global commission on. Reterived from https://newclimateeconomy.report 2018
[10]   Bloomberg new energy finance 2017. Reterived from https://about.bnef.com/new-energy-outlook/
[11]   س. تناکیان، ح. پیری صحراگرد و م. امیری، ۱۳۹۷، اهمیت استفاده از انرژی باد دشت سیستان به عنوان انرژی نوین، دومین همایش ملی دانش و فناوری علوم کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست ایران، تهران، موسسه برگزار کننده همایش های توسعه محور دانش و فناوری سام ایرانیان، https://www.civilica.com/Paper-MDCONF02-MDCONF02_022.html
[12]    X. Lyu, and A. Shi, Research on the Renewable Energy Industry Financing Efficiency Assessment and Mode Selection. Sustainability, 10(1), p.222, 2018.
[13]   FS–UNEP, B.N.E.F., Global trends in renewable energy investment (2015). Frankfurt School-UNEP Collaborating Centre for Climate & Sustainable Energy Finance, United Nations Environment Programme, 2015.
[14]   ح. جعفری، و ع. عزیزی، و ح. نصیری، و س. عابدی، تحلیل تناسب اراضی جهت استقرار نیروگاه‌های بادی در استان اردبیل با استفاده از مدل AHP و SAW در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS). فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست, 41-23، (2)15، 1392.
[15]   ع. عزیزی، و ح. جعفری، و ب. ملک محمدی، و ف. خوش‌اخلاق، مکان‌یابی نیروگاه های بادی با استفاده از مدل‌های تحلیل سلسله‌ مراتب فازی و تحلیل شبکه در استان اردبیل. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. جلد ۱۴ شماره ۳۴ صفحه :۱۷۵-۱۹۴، 1393.
[16]   S. Lüthi, and T. Prässler, Analyzing policy support instruments and regulatory risk factors for wind energy deployment—A developers' perspective. Energy Policy, 39(9), pp.4876-4892, 2011.
[17]   M.I. Blanco, The economics of wind energy. Renewable and sustainable energy reviews, 13(6-7), pp.1372-1382, 2009.
[18]   A. H, Lee, H. H. Chen, H. Y. Kang, Multi-criteria decision making on strategic selection of wind farms. Renewable Energy, 34(1), 120-126, 2009.
[19]   A. Gandomkar, 2009. A Synoptic Study of Wind Energy in Sistan Region (Zabol Station), 2009.
[20]   ج. رزمی, و  ع. حکیمی‌اصل, و م. نصرالهی, و م. حکیمی‌اصل, ارزیابی احداث نیروگاه بادی در پنج کلان‌شهر ایران با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی. فصلنامه توسعه تکنولوژی صنعتی، شماره 24 صفحه 5-14، 1393.
[21]   The 2018 report of the global commission on. Reterived from https://newclimate economy report
[22]   ع.  گوهرنیا،  بررسیوامکانسنجیاقلیمی-محیطیایجادنیروگاهانرژیبادیبااستفادهاز سامانهاطلاعاتجغرافیای مطالعهموردی: شمالاستانسیستانوبلوچستان، پایان نامه، 1395.
[23]   س. کوهباهی، امکانسنجیوبهینهسازیپتانسیلانرژیبادجهتنصبتوربینهایبادیدر جنوبایران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی – پایان نامه، کارشناسی ارشد، 1395.م. شامیری, و ز. موسوی نسب، بررسی اصول، محاسن، محدودیت ها و ملاحظات زیست محیطی استفاده از انرژی باد، سومین همایش ملی مقابله با بیابان زایی و توسعه پایدار تالاب های کویری ایران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک، 1391.
[24]   علیرضا انتظاری ، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک ، سال سوم شماره 9و10، 33-46، 1391.
[25]   گزارشات سالیانه انجمن انرژی‌های تجدید پذیر ایران
[26]   سازمان انرژی های تجدیدپذیر و بهره وری انرژی برق(ساتبا)، http://www.satba.gov.ir/fa/guidance/guidance/guidan
[27]   M.  Mazzucato, and G. Semieniuk, Financing renewable energy: who is financing what and why it matters, 2016?
[28]   A. McCrone, & E. Usher, V. Sonntag-O’Brien, U. Moslener, and C. Grüning, Global trends in renewable energy investment, Frankfurt School UNEP Collaborating Centre for Climate and Sustainable Energy Finance, 2012.